خبرگزاری ایکنا نوشت:

حجت الاسلام ثباتی‌مقدم:

اربعین حسینی احیاکننده فرهنگ و پیام عاشوراست

گروه اجتماعی: استاد حوزه و دانشگاه سبزوار با تأکید بر قرائت زیارتنامه اربعین برای زنده نگاه داشتن یاد عاشورا و بازگوکردن این نهضت گفت: همه ائمه(ع) در هر شرایطی و به هر مناسبتی یاد واقعه عاشورا را زنده می‌کردند.

حجت‌الاسلام رمضانعلی ثباتی‌مقدم، استاد حوزه و دانشگاه سبزوار در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، اظهار کرد: مهم‌ترین پیام‌های قیام عاشورا این است که اگر کار برای خدا باشد ماندگار است، همان‌گونه که نام امام حسین(ع) جاودانه شد زیرا کارش خدایی بود.

وی با بیان اینکه امام حسین(ع) تمام هستی خود را خالصانه با خداوند معامله کرد و خداوند نیز او را جاودانه کرد، اضافه کرد: دیگر پیام نهضت عاشورا برای امروز ما این است که جهل ریشه همه گرفتاری‌ها و دنیاگرایی منشأ بسیاری از گرفتاری‌هاست آن‌گونه که شمر، عمرسعد و لشکریان یزید در پی متاع ناچیز دنیوی رفتند و با وجود شناخت نسبت به امام حسین(ع)، آن جنایات فجیع را در کربلا مرتکب شدند.

امام جمعه ششتمد با بیان اینکه از بین ائمه اطهار(ع) فقط برای سیدالشهدا(ع) مراسم اربعین برگزار می‌کنیم چراکه این بزرگوار در کربلا کاری استثنایی کردند، یادآور شد: حرکت امام در راه احیای دین و ارزش‌های دینی فقط منحصر به ایشان است.

وی عظمت سیدالشهدا(ع) و نیز مصیبت‌هایی را که بر ایشان وارد شد بی‌نظیر معرفی کرد و افزود: حضرت اباعبدالله(ع) هر چه را داشت در طبق اخلاص نهاد و در راه دوست فدا کرد و به همین جهت خداوند حساب ویژه‌ای برای آن بزرگوار باز کرده است.

حجت‌الاسلام ثباتی‌مقدم با اشاره به مصایب امام حسین(ع) در کربلا از جمله محاصره سپاه امام و بستن آب بر ایشان، شهادت مردان و حتی کودکان، اسب تاختن بر پیکر شهدا، حمله به خیمه‌ها و غارت آنها و ...، بیان کرد: مصیبت وارد شده بر سیدالشهدا(ع) بزرگ و سنگین است زیرا خود ایشان و شخصیتشان بزرگ است.

سیر تاریخی اربعین

امام جمعه ششتمد در ادامه با اشاره به سابقه تاریخی برگزاری مراسم اربعین به معنای چهلم گفت: برگزاری مراسم چهلم فقط منحصر به ما شیعیان نیست و بر اساس ریشه تاریخی کم‌رنگ، یکی از آداب و رسوم شایع بین مردم در امت‌های گذشته بوده که مردم پس از چهل روز از درگذشت عزیزانشان برنامه‌هایی برای بزرگداشت آنها برگزار می‌کردند.

وی به سابقه عدد 40 در آیات و روایات اشاره کرد و گفت: در چندین مورد از این عدد نام برده شده که از جمله پیامبر(ص) فرمودند: وقتی مومنی از دنیا می‌رود آسمان‌ها و زمین تا 40 شبانه‌روز بر او سوگوار است؛ همچنین بعثت تمام پیامبران الهی در چهل سالگی، رشد و کمال انسان در همین سن، ظهور امام زمان(عج) در چهره انسانی 40 ساله، رجعت امام حسین(ع) در 40 سالگی و میقات چهل روزه حضرت موسی(ع) و مبعوث شدن ایشان به پیامبری پس از این چله‌نشینی از جمله این موارد است.

این استاد حوزه با بیان اینکه در فرهنگ شیعه اربعین به طور خاص یادآور اربعین سیدالشهدا(ع) است، اظهار کرد: چند واقعه در رابطه با اربعین امام حسین(ع) در تاریخ ثبت شده است که یکی از این وقایع حضور جابربن عبدالله انصاری در کربلا به عنوان نخستین زائر حضرت در چهلمین روز شهادت امام حسین(ع) است.

وی با اشاره به اینکه دومین واقعه، بازگشت اهل بیت(ع) به کربلا در روز بیستم صفر است که در این رابطه میان صاحب‌نظران اختلاف است، اظهار کرد: برخی همچون شیخ مفید و شهید مطهری این موضوع را نپذیرفته‌اند و سید بن طاووس تنها کسی است که معتقد است در اربعین اول اهل بیت(ع) به کربلا بازگشتند، آنهایی که معتقد به عدم حضور اهل بیت(ع) در کربلا در نخستین اربعین حسینی هستند، این‌گونه استدلال می‌کنند که با توجه به مسافت کربلا تا شام و حضور ایشان به مدت یک ماه در شام چنین امری امکان ندارد.

حجت‌الاسلام ثباتی‌مقدم، سومین واقعه تاریخی در رابطه با اربعین حسینی را ملحق کردن سر حضرت سیدالشهدا(ع) به پیکر ایشان در بیستم صفر ذکر کرد و گفت: سید مرتضی معروف به علم‌الهدی و نیز ابوریحان بیرونی در کتاب «الاثار الباقیه» معتقد به این نظریه هستند اما در عین حال مکانی به نام راس الحسین(ع) در کنار مسجد اموی نیز هست که اعتقادی مبنی بر مدفون بودن سر امام در این محل وجود دارد.

پیام‌های زیارتنامه اربعین

وی با بیان اینکه اربعین در آموزه‌های دینی ما ریشه‌دار است، افزود: در این آموزه‌ها یک بحث در خصوص برگزاری مراسم اربعین حسینی برای بزرگداشت یاد شهدای کربلا و بحث دیگر درباره قرائت زیارتنامه اربعین است.

امام جمعه ششتمد با اشاره به اینکه وجود زیارتنامه خاص برای اربعین نشان از اهمیت بالای این روز در فرهنگ شیعه دارد که خواندن آن یکی از علایم پنجگانه مومن است، بیان کرد: بر اساس این حدیث مومن پنج ویژگی دارد که از جمله آنها اهل خواندن نمازهای واجب و مستحب بودن، اثر سجده بر پیشانی داشتن و خواندن زیارت‌نامه اربعین است؛ در این حدیث اهل نماز بودن و قرائت زیارت اربعین در کنار هم قرار داده شده‌اند که اهمیت زیارت اربعین حسینی را نشان می‌دهد.

این استاد حوزه زیارتنامه اربعین را دارای نکات ارزشمند و بسیار مهم و بیان‌کننده فلسفه قیام عاشورا دانست و گفت: بر اساس این زیارتنامه، امام حسین(ع) خون قلبش را در راه خداوند و برای نجات بندگان خدا از نادانی و سرگردانی اهدا کرد.

وی افزود: فداکردن تمام هستی، انگیزه خدایی داشتن و مقابله با جهل و سرگردانی از ویژگی‌های امام حسین(ع) است که در این فراز از زیارتنامه اربعین از آنها نام برده شده است.

حجت‌الاسلام ثباتی‌مقدم ادامه داد: بر اساس این زیارتنامه، آنها که در مقابل امام قرار گرفتند کسانی بودند که دنیا فریبشان داد و مغرورشان کرد تا آنجا که آخرت را با زندگی زودگذر دنیا معامله کردند، آن را به بهایی اندک فروختند و دچار ذلت و خواری شدند.

وی دو چهره شاخص کربلا یعنی حر و عمر سعد را مورد اشاره قرار داد و گفت: حر و عمر هر دو با موقعیت‌هایی یکسان در سپاه یزید و سردار سپاه بودند اما یکی با متاع اخروی و دیگری با متاع دنیوی معامله کرد.

این استاد دانشگاه تأکید کرد: عاشورا فقط منحصر به کربلا نیست بلکه پیام‌های آن برای همه زمان‌هاست وآن‌گونه که مشهور است هر روز عاشورا و هر زمین کربلا است؛ لذا انسان باید مراقب انتخابش بر سر دوراهی‌ها باشد. 

حجت‌الاسلام ثباتی‌مقدم به 12 ویژگی ذکر شده برای سیدالشهدا(ع) در زیارتنامه اربعین اشاره و این ویژگی‌ها را شامل امام، نیکوکار، تقی، رضی و رضا بودن به رضای پرودگار، زکی، مهدی، هادی و دارای مقام هدایت ذکر کرد و افزود: همچنین ائمه اطهار(ع) کلمه تقوا، پرچم های هدایت، عروة الوثقی و حجت‌های بالغه الهی نیز هستند.

قرائت زیارتنامه اربعین؛ راهی برای زنده نگاه‌داشتن عاشورا

وی با تأکید بر قرائت زیارتنامه اربعین برای زنده نگاه داشتن یاد عاشورا و بازگوکردن این نهضت گفت: همه ائمه(ع) در هر شرایطی و به هر مناسبتی یاد واقعه عاشورا را زنده می‌کردند، از جمله امام سجاد(ع) در دوران 34 ساله زندگی خود به هر بهانه‌ای واقعه کربلا را بازگو و از هر موضوعی برای یادآوری مصائب عاشورا استفاده کرده و بر آن مصائب می‌گریستند تا مردم عصر خود را نسبت به واقعه عاشورا حساس کنند.

این استاد حوزه با بیان اینکه سایر ائمه اطهار(ع) نیز در محافل و منزل خود مراسم سوگواری امام حسین(ع) را برگزار می‌کردند، افزود: نخستین برگزارکننده یادواره شهدای کربلا، امام سجاد(ع) است، آنگاه که در مسجد اموی و در حضور یزید، در محفلی که پس از پیروزی یزیدیان در کربلا برگزار شده بود از وقایع کربلا سخن گفتند.

وی با بیان اینکه خواندن زیارتنامه‌های ویژه امام حسین(ع) در ایام مختلف سال تاکید شده و فراوانی آن بیشتر از زیارت سایر ائمه(ع) است، فضیلت سجده بر تربت امام حسین(ع) و نیز حرام نبودن خوردن خاک کربلا با وجود حرام بودن خوردن هر خاک دیگری را یادآور شد و افزود: تمام این تاکیدات برای آن است که زندگی ما عاشورایی باشد و فرهنگ عاشورا و پیام‌ها و عبرت‌های آن مورد یادآوری قرار گیرند تا این واقعه بار دیگر در تاریخ تکرار نشود.

هیهات منّا الذلّه؛ درسی برای همه مردم دنیا

این استاد دانشگاه، شعار «هیهات منا الذلّه» کربلا را درسی برای همه مردم دنیا دانست و گفت: گاندی پیروزی‌اش در استقلال هندوستان را حاصل درس گرفتن از امام حسین(ع) دانسته است.

وی با بیان اینکه بسیاری در طول تاریخ تلاش کردند تا عاشورا را محو کنند اما موفق نشدند، افزود: این نتیجه همان فرموده پیامبر گرامی اسلام(ص) است که فرموده اند: «خداوند حرارتی از شهادت امام حسین(ع) در دل‌ها قرار داده که تا قیامت خاموش نمی‌شود».

حجت‌الاسلام ثباتی‌مقدم با بیان اینکه در حال حاضر بیشترین کشتارها مربوط به شیعیان و در مراسم سوگواری امام حسین(ع) است، گفت: با وجود تمام این جنایات، دشمنان نتوانسته‌اند شور حسینی را در دل‌ها خاموش کنند.

وی وظیفه امروز شیعیان را انتقال  فرهنگ عاشورا معرفی کرد و گفت: سفارش بر گریه و عزاداری برای امام حسین(ع) برای این است که درس‌ها و حماسه جهانی عاشورا هر سال تکرار شود.

سوگواری محرم؛ وسیله‌ای برای تقویت بعد سیاسی مسلمانان

این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه مراسم سوگواری محرم به منزله وسیله‌ای برای تقویت بعد سیاسی مسلمانان است، افزود: همچنان که هر روز با خواندن نماز و هر سال با روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان خود را از نظر معنوی تقویت می‌کنیم با عزاداری در ماه محرم برای سیدالشهدا(ع) نیز خود را بیمه می‌کنیم.

وی با اشاره به گفته فوکویاما نظریه‌پرداز آمریکایی مبنی بر اینکه عاشورا بال سرخ شیعیان است، اظهار کرد: ما با برگزاری پرشور مراسم عاشورا و اربعین، نقشه‌های دشمنان را برای از بین بردن این بال سرخ پرواز شیعه، نقش بر آب می‌کنیم.

حجت‌الاسلام ثباتی‌مقدم تأکید کرد: به یک کار جمعی نیاز است تا حضور پر شور جوانان در مساجد در ایام عاشورا و اربعین حسینی در تمام سال حفظ شود.